- velum
- vēlum, i, n. [root var, to cover; cf. vellus, and v. Corss. Ausspr. 1, 459], a cloth, covering, awning, curtain, veil:II.
tabernacula carbaseis intenta velis,
Cic. Verr. 2, 5, 12, § 30:velis amictos non togis,
id. Cat. 2, 10, 22:eadem (i. e. uxor) si quando recito, in proximo, discreta velo, sedet,
Plin. Ep. 4, 19, 3.—So of chamber-curtains, hangings, Suet. Claud. 10; Juv. 6, 228; 9, 105:adlevare,
Sen. Ep. 80, 1.—Of the awnings stretched over the theatre or other public places as a protection from the sun, Lucr. 4, 75; Prop. 4 (5), 1, 15; Ov. A. A. 1, 103; Inscr. Orell. 2219; Val. Max. 2, 4, 6; cf. Plin. 19, 1, 6, § 23:multis simulationum involucris tegitur et quasi velis quibusdam obtenditur unius cujusque natura,
Cic. Q. Fr. 1, 1, 5, § 15.—Esp., a sail (in good prose usually in plur.).(α).Plur.:(β).scindere vela,
Plaut. Trin. 4, 1, 18:ad id, unde aliquis flatus ostenditur, vela do,
Cic. de Or. 2, 44, 187:dare,
id. Or. 23, 75; Liv. 31, 45, 11; Quint. 10, 3, 7; Hor. C. 1, 34, 4:facere,
Cic. Tusc. 4, 4, 9; Verg. A. 5, 281; cf.fieri,
Cic. Verr. 2, 5, 34, § 88:pandere,
Quint. 6, 1, 52:solvere,
Verg. A. 4, 574:deducere,
Ov. M. 3, 663:dirigere ad castra Corneliana,
Caes. B. C. 2, 25:quo utinam velis passis pervehi liceat!
Cic. Tusc. 1, 49, 119:contrahere,
id. Att. 1, 16, 2; Quint. 12, praef. § 4; Hor. C. 2, 10, 24:subducere, Auct. B. Alex. 45, 3: legere,
Verg. G. 1, 373:tendunt vela Noti,
id. A. 3, 268:ventis inplere,
id. ib. 7, [p. 1966] 23:classem velis aptare,
id. ib. 3, 472.— Poet., of wings:pennarum,
Lucr. 6, 744. —Sing.:b.navale velum,
Macr. S. 5, 21, 5:in pontum vento secundo, velo passo pervenit,
Plaut. Stich. 2, 2, 45; id. Mil. 4, 8, 7; id. Ep. 1, 1, 47; Verg. A. 1, 103; 1, 400; Ov. H. 13, 101:pleno concita velo puppis,
id. M. 7, 491; 11, 483 al.—Prov.: remis velisque, with oars and sails, i. e. with tooth and nail, with might and main:B.res velis, ut ita dicam, remisque fugienda,
Cic. Tusc. 3, 11, 25; cf.:remigio veloque quantum potis es festina et fuge,
Plaut. As. 1, 3, 5 (cf. the similar phrase, remis ventisque, sub remus); cf.:non agimur tumidis velis,
Hor. Ep. 2, 2, 201:plenissimis velis navigare,
Cic. Dom. 10, 24.—Trop.:utrum panderem vela orationis statim, an, etc.,
Cic. Tusc. 4, 5, 9:dare vela Famae,
Mart. 8, 70, 6:voti contrahe vela tui,
Ov. P. 1, 8, 72:velis majoribus,
with more zeal, id. A. A. 2, 725; id. F. 2, 3:in quo tu ingenii simul dolorisque velis latissime vectus es,
Plin. Ep. 4, 20, 2:dedimus vela indignationi, dedimus irae,
id. ib. 6, 33, 10:pande vela, ac, si quando alias, toto ingenio vehere,
id. ib. 8, 4, 5.
Lewis & Short Latin Dictionary, 1879. - Revised, Enlarged, and in Great Part Rewritten. Charlton T. Lewis, Ph.D. and Charles Short. 2011.